Nhiều người không khỏi thắc mắc liệu rằng sử dụng đá khô có an toàn không? Nếu không biết cách bảo quản và sử dụng đúng cách thì chúng sẽ gây ra những hậu quả nguy hiểm gì? Qua bài viết này, chúng tôi sẽ giúp bạn có thêm nhiều hiểu biết và sử dụng nó sao cho đúng cách và an toàn.
Đá khô là gì?
Đá khô được biến đến với nhiều tên gọi là khác như: băng khô, băng khói, nước đá , đá khói, đá CO2. Đây là một dạng rắn của chất cacbon Đioxit hóa học. Nếu ở áp suất bình thường, đá này sẽ không nóng chảy thành Cacbon Đioxit, mà nó trực tiếp thăng hoa thành dạng khí khi ở đạt mức nhiệt độ -78,5°C (-109,3°F).
Nhờ có tác dụng làm sạch và làm lạnh nên đá khô được ứng dụng rất nhiều trong cuộc sống hàng ngày.
Mọi người thường ưa chuộng nó hơn đá lạnh thông thường vì giá thành của nó không quá đắt, đồng thời nó lại có khả năng giữ lạnh tốt hơn rất nhiều so với đá lạnh thông thường. Với độ lạnh rất sâu nên đá làm mát có thể ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn, được ứng dụng rộng rãi trong các quy trình bảo quản hạt giống khô, ngũ cốc, bột,…
Không chỉ vậy, nó còn được sử dụng rộng rãi để làm lạnh thực phẩm hay bảo quản mô sinh học, bảo quản các thiết bị y tế. Ngoài ra, loại đá này còn được sử dụng để phục hồi vết lõm trên bề mặt kim loại hay vệ sinh máy móc trong công nghiệp,… Hiện nay, với sự phát triển của nó, người ta sử dụng nó rất nhiều trong bảo quản thi hài.
Đá khô có tính chất vật lý như thế nào
Đá khô có những tính chất nổi bật điển hình như:
- Có khả năng tỏa nhiệt rất nhanh ra môi trường xung quanh.
- Dưới áp suất thường, đá không không nóng chảy thành CO2 mà trực tiếp thăng hoa thành khí. Cũng vì điều này mà người ta gọi nó là băng khô, để phân biệt với băng ướt chính là nước đá thông thường.
- Ngoài ra, nó có tính chất vật lý nặng hơn không khí nên vô cùng giản dị và dễ dàng chìm xuống sàn.
Ngoài ra, nó có các đặc trưng cụ thể của mình và đòi hỏi phải có sự phòng ngừa đặc biệt khi tiếp xúc. Với tính chất cực lạnh nên không tiếp xúc trực tiếp với da. do thường xuyên thăng hoa thành khí nên không thể lưu trữ trong các thùng chứa có nắp đậy. Sử dụng các bình chứa sẽ gây áp suất tạo ra nhanh chóng phá vỡ thùng.
Trong quá trình đá thăng hoa, bạn cần thông gió tốt, nếu không nó sẽ nhanh chóng nước tràn ngập không gian xung quanh và gây nghẹt thở cho con người.
Ứng dụng đá khô trong đời sống hằng ngày
Do có nhiệt độ thấp hơn các loại đá làm từ nước đóng băng thông thường, nên đá khô được sử dụng rộng rãi trong quá trình bảo quản lạnh thực phẩm. Không những vậy, dựa vào tính chất đặc trưng của nó, người ta áp dụng rất nhiều vào các quy trình sản xuất cũng như bảo quản trong đời sống hằng ngày.
Ứng dụng đá khô vào các thiết bị làm mát
Sở hữu có tính chất làm lạnh nhanh chóng và hiệu quả, nên được sử dụng rất nhiều trong các loại quạt điều hòa, quạt phun sương,… Đem lại sự rất mát mẻ trong không khí. Nhờ có loại đá này mà quạt có thể tạo ra các làn không khí mát lạnh hơn nhiều so với bình thường.
Tuy nhiên, trên thị trường có nhiều loại song quạt với các tính năng không thích ứng khi sử dụng đá khô. Chính vì thế, bạn cần lựa chọn những loại quạt ờ phù hợp và không được lạm dụng nó, vì quạt mang hơi nước ẩm nó sẽ không tốt cho sức khỏe của bạn.
Sử dụng đá khô để bảo quản
Người ta có thể ướp kem, bảo quản rau củ hay hải sản đem ra các nước xuất khẩu bằng việc sử dụng đá khô. Bởi khi thăng hoa thành khí, đá khô chứa CO2 sẽ bao bọc quanh thực phẩm giúp tránh vi khuẩn và nấm mốc gây hại. Không chỉ vậy, trong y học, nó cũng được dùng để bảo quản vắc xin, máu, mẫu sinh học hay những tế bào sống.
Đá khô có lợi ích gì trong đời sống
Đá khô có khả năng làm sạch bụi bẩn, vết dầu mỡ cũng như các vết sơn trên bề mặt máy móc giúp những con người tiết kiệm được tối đa chi phí và thời gian tháo lắp. Không chỉ vậy, loại đá này cũng là một phương pháp làm sạch an toàn và thân thiện với môi trường.
Bên cạnh đó, người ta ứng dụng sự hóa hơi nhanh chóng khi nó gặp nước để tạo ra những làn sương mù trắng bay sát mặt đất, tạo hiệu ứng cho những sân khấu hoặc vũ trường đem lại khung cảnh vô cùng đẹp và tiết kiệm chi phí.
Đá khô ảnh hưởng thế nào đến sức khỏe?
Mặc dù nó rất hữu ích trong việc bảo quản và làm lạnh các thực phẩm, tuy nhiên nếu dùng sai cách bạn sẽ vô tình biến loại đá này thành thứ cực kỳ nguy hiểm sắp tới sức khỏe của mình.
Gây ra bỏng lạnh
Như đã nói ở trên, nhiệt độ của nó rất thấp và lạnh hơn rất nhiều so với các loại đá làm từ nước thông thường. Chính vì vậy khi tiếp xúc trực tiếp với loại đá này, nó sẽ gây ra bỏng nặng chỉ trong vài giây. Nếu tiếp xúc với thời gian lâu hơn, đá khô sẽ gây chết tế bào và hoại tử.
Nhiệt độ quá lạnh sẽ khiến các mạch máu bị thu hẹp và hướng đến các cơ quan quan trọng để bảo vệ chúng. Trẻ nhỏ và người lớn là những đối tượng có nguy cơ bị bỏng lạnh rất cao do họ không có khả năng điều chỉnh thân nhiệt và thường có xu hướng mất nhiệt nhanh khi bỏng lạnh do đá khô.
Nếu bạn bỏng lạnh do đá khô có thể gây ra sẹo và khả năng để lại sẽ phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố. Trong đó, diện tích băng bị bỏng và bao nhiêu lớp mô bị ảnh hưởng sẽ là yếu tố quyết định vết sẹo của bạn. Nếu bạn chỉ bỏng lớp biểu bì thì vết sẹo để lại sẽ không đáng kể. Tuy nhiên, những vết bỏng ảnh hưởng đến lớp hạ bì hoặc các mô bên dưới sẽ vô cùng phức tạp và để lại sẹo khó lành.
Nếu bạn bị bỏng lạnh do đá khô, hãy dội thật nhiều nước lạnh lên vùng bị bỏng và lưu ý không được chạm tay hay chà xát mạnh lên vùng da bị tổn thương. Điều này sẽ khiến tình trạng bị bỏng nặng hơn và dễ để lại sẹo.
Ngạt thở vì đá khô
Khi loại đá làm mát này bốc hơi thành khí Carbon Dioxide, nó sẽ lạnh chìm xuống sàn của một căn phòng khiến tăng khả năng gây ra các vấn đề về sức khỏe cho vật nuôi và trẻ em. Đây đều là những đối tượng có sự chuyển hóa cao hơn và ở gần với sàn nhà hơn. Nếu tình trạng này kéo dài, người hay vật nuôi khi hít phải khí này sẽ có nguy cơ tử vong cao.
Không chỉ vậy, nếu sử dụng không đúng cách thì loại đá này sẽ có khả năng phát nổ. Tuy không gây cháy nổ nhưng tạo ra áp suất do chuyển từ trạng thái khô rắn sang trạng thái khí nên sẽ gây nguy cơ vỡ thùng nếu đặt vào một thùng và bịt kín sau khi mở nắp. Thậm chí, nó tạo ra tiếng động rất lớn và lỏng bắn ra các mảnh tùng và mảnh đá khô gây tổn hại đến thính giác của bạn.
Lưu ý gì khi sử dụng loại đá làm mát này?
Tuy đem lại rất nhiều công dụng trong đời sống hàng ngày, nhưng trong quá trình sử dụng bạn không được chạm tay trực tiếp vầng đá. Thay vì đó, hãy sử dụng kẹp hoặc găng tay để bảo vệ da tay của bạn. Nếu chẳng may cục đá khô dính vào da, cần đổ thật nhiều nước để đá tự bong ra thay vì dứt bỏ đá khô, điều này sẽ dễ dàng gây ra nguy cơ lột da và đem đến tổn thương nguy hiểm.
Bạn tuyệt đối không được ăn, tuy đá khô có thể sử dụng để làm mát đồ uống cũng như thực phẩm, nhưng không có nghĩa là bạn có thể ngậm mẩu đá trong miệng. Đặc biệt, phải bảo quản đá khô trong thùng xốp cách nhiệt, đặt ở nơi có nhiệt độ thấp và tránh ánh sáng trực tiếp từ mặt trời. Cách tốt nhất là bạc đá khu trong một túi giấy đem đặt vào tủ lạnh, nhưng không nên bịt chặt chẽ.
Đặc biệt, đừng cho con trẻ nhà bạn tiếp xúc với loại đá làm mát này nhé!
Làm mát trong các loại điều hòa
Đá khô còn được ứng dụng rất rộng rãi trong việc góp phần tạo ra hơi mát lạnh cho điều hòa. Loại đá này là hỗn hợp của đá khô CO2 và nước, tạo thành một chất giống như gel và được mọi người gọi là chel đá khô.
Nó có khả năng làm mát lâu hơn nước đá vì nó có nhiệt độ thấp hơn loại đá thông thường từ 5 đến 10 độ C. Đối với những ngày trời oi bức, nhiệt độ trong phòng sẽ tăng cao. Cho dù bạn sử dụng quạt ở công suất cao thì cũng không thể mát được hơn bao nhiêu. Vào những ngày hè như thế này, đá khô chính là vị cứu tinh giải quyết triệt để.
Không chỉ vậy, nó có thể làm mát được trong thời gian từ 5 – 8 một tiếng phụ thuộc vào công suất của từng loại quạt mà bạn sử dụng, bên cạnh đó còn là yếu tố về kích cỡ hộp đá và chất lượng hộp. Nếu nhận thấy đá hết lạnh, bạn có thể cho đá khô trở lại vào ngăn đông và tái sử dụng vào những lần sau.
Dù được bảo quản trong hộp với nhiệt độ thấp, nhưng đá khô nguyên chất cũng sẽ gây nguy hiểm và bạn cần đề ra tầm tay của trẻ em, hạn chế các tác động mạnh gây ra vỏ hộp. Khi vỏ hộp hoặc nứt, gel trong đá sẽ chảy ra và bám dính vào máy, có thể khiến máy mất tác dụng làm mát và tốn kém khi phải thay loại đá mới để sử dụng.
Kết luận
Chắc hẳn bạn đã có được cho mình sự hiểu biết về đá khô cũng như những công dụng của nó trong cuộc sống hàng ngày qua những thông tin mà chúng tôi đã cung cấp ở trên. Đồng thời, chúng tôi cũng đưa ra những cách sử dụng sao cho đúng và tác hại của nó mà bạn cần lưu ý để không gây hại cho sức khỏe.
